06.10.2016
მაუწყებლების
ტოქშოუების წინასაარჩევნო
მედიამონიტორინგი
31
აგვისტო - 25 სექტემბერი
ანგარიში სრულად
საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია“ ევროკავშირისა და გაეროს განვითარების პროგრამის მიერ დაფინანსებული პროექტის, „2016 წლის საპარლამენტო არჩევნების მედიაში გაშუქების კვლევა“, ფარგლებში სატელევიზიო არხების მონიტორინგს ახორციელებს. მონიტორები აკვირდებიან 11 სატელევიზიო არხის საუკეთესო საეთერო დროს (პრაიმ ტაიმში) გასულ საზოგადოებრივ-პოლიტიკური თოქშოუებს. მონიტორინგი ხორციელდებოდა შემდეგ სატელევიზიო არხებზე: საზოგადოებრივი მაუწყებლის I არხი, რუსთავი 2, იმედი, მაესტრო, GDS, ტაბულა, კავკასია, ტვ პირველი, ობიექტივი, აჭარის ტელევიზია, ტელეარხი 25
ტოკშოუები - ძირითადი მიგნებები:
- გასულ სამონიტორინგო პერიოდთან შედარებით გაიზარდა იმ გადაცემების რიცხვი, სადაც საარჩევნო თემებს პოლიტიკური პარტიების წარმომადგენლებთან ერთად განიხილავდნენ. მათ შორის განსაკუთრებით აღსანიშნავია გადაცემა "ინტერview" საზოგადოებრივი მაუწყებლის პირველ არხზე, რომლის წამყვანი უყურადღებოდ არ ტოვებს რესპონდენტის მხრიდან გაჟღერებულ ინფორმაციას და მაყურებელს აძლევს შესაძლებლობას გააკეთოს ინფორმირებული არჩევანი. ასევე, ტელეკომპანიის "რუსთავი 2" გადაცემის "არჩევანი 2016" მესამე ნაწილი, სადაც დისკუსიამიმდინარეობს კონკრეტულ თემატიკაზე.
- ასეთი პოზიტიური მაგალითების მიუხედავად, პოლიტიკური პროგრამების ღრმა, საგნობრივი დებატები ზოგადად იშვიათად იმართებოდა ქართულ ტელესივრცეში. წამყვანები ხშირად პოლიტიკოსებს მონოლოგის რეჟიმში პრეზენტაციის საშუალებას აძლევდნენ. ნაცვლად კრიტიკული კითხვების დასმისა და იმის ჩვენებისა, თუ რამდენად აქვთ მათ ჩამოყალიბებული ხედვა ამა თუ იმ საკითხზე და რამდენად რეალურია მათი დაპირებები, წამყვანები საარჩევნო სუბიექტებს ტრიბუნას უთმობდნენ მათთვის სასურველ თემაზე სასაუბროდ. თითოეული კანდიდატისთვის მხოლოდ თანაბარი საეთერო დროის დათმობა და ერთი და იგივე კითხვის დასმა შესაძლოა არ ნიშნავდეს საარჩევნო თემატიკის კვალიფიციურ გაშუქებას და მაყურებლისგაცილებით უკეთესად ინფორმირებას.
- წამყვანები ხშირად სვამდნენ ისეთ კითხვებს, როგორიცაა ვინ არის თქვენი კონკურენტი? რა იქნება თქვენი მაქსიმუმი არჩევნებზე? რამდენი ადამიანის შეყვანას გეგმავთ პარლამენტში?
- ამგვარი ზოგადი კითხვები რესპონდენტს საშუალებას აძლევსისაუბროს მისთვის სასურველჭრილში.
- კვლავაც პრობლემად რჩება კრიტიკული კითხვების ნაკლებობა, წამყვანების დიდი ნაწილის მოუმზადებლობა, აქედან გამომდინარე სადისკუსიო თემის ზედაპირული განხილვა.
- რამდენიმე გადაცემაში გაუგებარი დარჩა სტუდიაში მოწვეული მაჟორიტარობის კანდიდატებისა და ოლქების შერჩევის კრიტერიუმები. მაგალითად, "ბარიერში" სხვადასხვა დროს მოწვეულები იყვნენ მაჟორიტარი კანდიდატები გლდანის მე-20 (22.09), ნაძალადევის მე-19 (20.09), ისნის მე-9 (14.09) და მე-10 საარჩევნო ოლქებიდან. რატომ გაკეთდა არჩევანი მაინცადამაინც ამ ოლქებზე უცნობი დარჩა.
- რიგ ეროვნული მაუწყებლების ეთერში ბევრი დრო დაეთმო კონკრეტული ოლქის კანდიდატებს, რომლებიც იმ რეგიონისა თუ უბნის პრობლემებზე საუბრობდნენ, სადაც კენჭს იყრიან. ამგვარ ვიწრო პრობლემატიკაზე საუბარი მაჟორიტარ კანდიდატთან, შესაძლოა უინტერესო იყოს ქვეყნის დანარჩენი მოსახლეობისთვის. თანაც იმ პირობებში, რომ კანდიდატები საუბრობდნენ ხშირ შემთხვევაში პირად მოსაზრებებზე და არა პარტიების ხედვებზე, გადაცემაში კი პარტიის ლიდერები არ იღებდნენმონაწილეობას.
- წამყვანები კითხვის ფორმულირებისას ზოგჯერ ერთმანეთში ურევდნენ ადგილობრივი თვითმმართველობისა და მაჟორიტარი კანდიდატის კომპეტენციებს. იგივე პრობლემა შეინიშნებოდა თავად მაჟორიტარი კანდიდატების მხრიდანაც, რაც საბოლოოჯამშიამომრჩევლის შეცდომაში შეყვანას უწყობსხელს.
- წინა სამონიტორინგო პერიოდისგან განსხვავებით წამყვანები უმეტეს შემთხვევაში აუდიტორიას აწვდიდნენ ინფორმაციას, თუ რომელიმე პირმა სტუდიაში მისვლაზე უარიგანაცხადა.
- მიუხედავად იმისა, რომ არ არსებობდა რაიმე კონკრეტული ფაქტი, "მაესტრო" "იმედი" და "GDS" ხშირად ინტერესდებოდა "ნაციონალური მოძრაობის" მხრიდან "მოსალოდნელი დესტაბილიზაციით" და დიდ დროს უთმობდა ამ საკითხისგანხილვას.
- "ობიექტივის" გადაცემა "ღამის სტუდია" კვლავაც "პატრიოტთა ალიანსის" ტრიბუნად რჩება, სადაც ისინი პრაქტიკულად ყველა გადაცემაში საუბრობენ და ეწევიან აგიტაციას. წამყვანებიც ღიად გამოხატავენ მათ მხარდაჭერას. წინა სამონიტორინგო პერიოდთან შედარებით, სექტემბერში უფრო მეტად ისმოდა ანტითურქული რიტორიკა, შედარებით შემცირებული იყო წამყვანების მხრიდან რუსული პროპაგანდისტული მესიჯები, ვინაიდან წამყვანის პოზიცია დატოვა ვალერი კვარაცხელიამ, "სოციალისტური პარტიის" ლიდერმა, რომელიც ღიად პრორუსულ მოწოდებებს აჟღერებდაეთერშიგასულ წინა სამონიტორინგოპერიოდში. - სექტემბერშიც დაფიქსირდა შემთხვევა, როდესაც წამყვანებმა ვერ მოახერხეს დისკუსიის მართვა და სტუმრებმა ერთმანეთს ფიზიკური შეურაცხყოფა მიაყენეს.
