ბიბლიოთეკა
2023 წლის 8 ნოემბერს ევროპულმა კომისიამ ევროკავშირის გაფართოების შესახებ ევროკომისიის ყოველწლიური ანგარიში წარადგინა. კომისიის პრეზიდენტმა ურსულა ფონ დერ ლაიენმა განაცხადა, რომ ევროკომისია საქართველოსთვის ევროკავშირის წევრობის კანდიდატი ქვეყნის სტატუსის მინიჭების რეკომენდაციას გასცემს იმის გათვალისწინებით, რომ გადაიდგმება რიგი ნაბიჯები. ახალ 9 ნაბიჯს შორის პირველი ევროკავშირისა და მისი ღირებულებების წინააღმდეგ მიმართულ დეზინფორმაციასთან, უცხოურ საინფორმაციო მანიპულირებასთან და ჩარევასთან ბრძოლას გულისხმობს.
ევროკავშირის გაფართოების პოლიტიკის შესახებ 2023 წლის კომუნიკაციის თანახმად, „უკრაინის, მოლდოვასა და საქართველოს ევროპული პერსპექტივის აღიარების გადაწყვეტილების შემდეგ, ასევე, მოლდოვასა და უკრაინისთვის კანდიდატის სტატუსის მინიჭების შემდეგ, ეს სამი ქვეყანა უცხოური საინფორმაციო მანიპულაციების კამპანიების ახალი ტალღის სამიზნე გახდა, რომელიც ძირითადად მიზნად ისახავს გაწევრიანების მისწრაფებების დისკრედიტაციას, ევროკავშირისა და დასავლეთის დადანაშაულებას რეგიონში შექმნილ ვითარებაში. საქართველოში დეზინფორმაციის სპეციფიკური მიმართულება ცდილობდა იმის მინიშნებას, რომ დასავლეთი საქართველოდან რუსეთის წინააღმდეგ „მეორე ფრონტის“ გახსნას ცდილობს. ხელისუფლების მხრიდან საჭიროა აღნიშნულის [დეზინფორმაციის] უფრო აქტიური გამოაშკარავება და გაქარწყლება.“
„კოალიციამ ინფორმაციის სანდოობისთვის“ შეიმუშავა პოლიტიკის
დოკუმენტი, რომელიც ევროკომისიის მიერ განსაზღვრული
პირველი პუნქტის შესასრულებელად საჭირო ნაბიჯებს მოიცავს.
ნახვა
2023 წლის 6 თებერვალს საქართველოს პარლამენტში მასობრივი ინფორმაციის
საშუალებების წარმომადგენლებისთვის აკრედიტაციის წესი დამტკიცდა.
აღსანიშნავია, რომ პარლამენტში აკრედიტაციის წესი წლების წინაც
მოქმედებდა, შემდეგ კი გაურკვეველი ვადით შეჩერდა. განახლებული
რეგულაციები მედიის წარმომადგენლებისთვის დამატებით შეზღუდვებს
შეიცავს.
შეიცვალა პარლამენტის შენობაში შესვლის პროცედურაც და შესაბამისად, ჟურნალისტებსა და ოპერატორებს კონკრეტული წესების დაცვა დაევალათ. ცვლილებებმა ურთიერთსაპირისპირო, არაერთგვაროვანი შეფასებები გამოიწვია. კერძოდ, ნაწილი ბრძანება გამჭვირვალობისა და სამართლიანობის არგუმენტით მოსწონს, სხვები კი მიიჩნევენ, რომ მედიისთვის შემოღებული ახალი წესები პარლამენტს უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენების შესაძლებლობას აძლევს.
პრაქტიკამ ცხადყო, რომ აკრედიტაციის წესი საპარლამენტო უმრავლესობისთვის სადამსჯელო ბერკეტად იქცა კრიტიკული მედიის წინააღმდეგ. აკრედიტაციის წესის ცვლილება ზიანის მომტანი შეიძლება იყოს რიგითი მოქალაქისთვისაც, ვინაიდან ქართულ საზოგადოებას ერთმევა უფლება, გაეცნოს საკანონმდებლო ორგანოში არჩეული წარმომადგენლების მოსაზრებებს ფუნდამენტური მნიშვნელობის საკითხებზე. ამ ყველაფრის გათვალისწინებით, პრიორიტეტული გახდა აკრედიტაციის წესთან დაკავშირებით მედიასაშუალებების წარმომადგენლების აღქმისა და გამოცდილების კვლევა.
მოცემული კვლევა მომზადდა USAID მედია პროგრამის ფარგლებში, ამერიკელი ხალხის გულუხვი მხარდაჭერით და ამერიკის შეერთებული შტატების საერთაშორისო განვითარების სააგენტოს(USAID) დახმარებით. მოცემული კონტენტი მთლიანად საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის პასუხისმგებლობაა და ის შესაძლოა არ გამოხატავდეს USAID-ის, ამერიკის შეერთებული შტატების მთავრობის ან IREX-ის პოზიციას.
დოკუმენტი სრულად შეგიძლიათ ნახოთ აქ.
შეიცვალა პარლამენტის შენობაში შესვლის პროცედურაც და შესაბამისად, ჟურნალისტებსა და ოპერატორებს კონკრეტული წესების დაცვა დაევალათ. ცვლილებებმა ურთიერთსაპირისპირო, არაერთგვაროვანი შეფასებები გამოიწვია. კერძოდ, ნაწილი ბრძანება გამჭვირვალობისა და სამართლიანობის არგუმენტით მოსწონს, სხვები კი მიიჩნევენ, რომ მედიისთვის შემოღებული ახალი წესები პარლამენტს უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენების შესაძლებლობას აძლევს.
პრაქტიკამ ცხადყო, რომ აკრედიტაციის წესი საპარლამენტო უმრავლესობისთვის სადამსჯელო ბერკეტად იქცა კრიტიკული მედიის წინააღმდეგ. აკრედიტაციის წესის ცვლილება ზიანის მომტანი შეიძლება იყოს რიგითი მოქალაქისთვისაც, ვინაიდან ქართულ საზოგადოებას ერთმევა უფლება, გაეცნოს საკანონმდებლო ორგანოში არჩეული წარმომადგენლების მოსაზრებებს ფუნდამენტური მნიშვნელობის საკითხებზე. ამ ყველაფრის გათვალისწინებით, პრიორიტეტული გახდა აკრედიტაციის წესთან დაკავშირებით მედიასაშუალებების წარმომადგენლების აღქმისა და გამოცდილების კვლევა.
მოცემული კვლევა მომზადდა USAID მედია პროგრამის ფარგლებში, ამერიკელი ხალხის გულუხვი მხარდაჭერით და ამერიკის შეერთებული შტატების საერთაშორისო განვითარების სააგენტოს(USAID) დახმარებით. მოცემული კონტენტი მთლიანად საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის პასუხისმგებლობაა და ის შესაძლოა არ გამოხატავდეს USAID-ის, ამერიკის შეერთებული შტატების მთავრობის ან IREX-ის პოზიციას.
დოკუმენტი სრულად შეგიძლიათ ნახოთ აქ.
2023 წლის 6 თებერვალს, საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარემ ბრძანება გამოსცა, რომლითაც საქართველოს პარლამენტში მასობრივი ინფორმაციის საშუალებათა წარმომადგენლების აკრედიტაციის წესი განისაზღვრა. რეგულაცია ძალაში 7 თებერვალს შევიდა. ახალმა შეზღუდვებმა საქართველოში მედია თავისუფლების საკითხი ეჭვქვეშ კიდევ ერთხელ დააყენა. მედია აკრედიტაციის გაცემა-შეჩერების მექანიზმი საქართველოში უფრო ფართო ტენდენციის ნაწილად გამოიკვეთა, რომლის დროსაც მმართველი პარტია თვითნებურად არჩევს, რომელ მედიას მისცეს უფლება გააშუქოს საპარლამენტო საქმიანობა. ასეთი პრაქტიკა ცხადყოფს, როგორც პრესის/მედიის თავისუფლების კონსტიტუციური გარანტიების, ისე ინფორმაციის თავისუფლების შეზღუდვას.
მედია აკრედიტაციის წესზე და ზოგადად, მედიის როლზე პარლამენტში, განვითარებად თუ განვითარებულ ქვეყნებში, განსხვავებულ გამოცდილებებს ვხვდებით, რაც საერთო სურათის დანახვაში მეტად გვეხმარება.
ამ მოკვლევის მიზანია საერთაშორისო პრაქტიკის გაზიარება და
ერთგვაროვანი თუ განმასხვავებელი პარამეტრების გამოკვეთა.
დოკუმენტი სრულად შეგიძლიათ ნახოთ
აქ.
12
