ქარტია ეხმაურება 12 სექტემბერს ცესკოს თავმჯდომარის, გიორგი კალანდარიშვილის მიერ ბრიფინგზე მედიის საყურადღებოდ გაკეთებულ  განცხადებას. კალანდარიშვილმა მედიასაშუალებებს, კონკრეტულად კი „ტვ პირველს“, ადმინისტრაციის თანამშრომლების პერსონალური მონაცემების სავარადოდ კანონის საწინააღმდეგოდ დამუშავებაში დასდო ბრალი. ცესკოს თავმჯდომარე მათ, და მედიას საზოგადოდ, „ადმინისტრაციის წარმომადგენლებთან კომუნიკაციისას, კანონისა და ეთიკის ნორმების მოთხოვნის დარღვევის შემთხვევაში“, თანამშრომლობის საკითხის გადახედვით დაემუქრა.

„ტვ პირველის“ საინფორმაციო სამსახური ხელმძღვანელის, ნოდარ მელაძის განმარტებით, ცესკოს თავმჯდომარის გაღიზიანება ცესკოში დასაქმებული მაღალი თანამდებობის პირების ნათესაური კავშირების დასადგენად ტელეკომპანიის მიერ წამოწყებულმა ჟურნალისტურმა გამოძიებამ გამოიწვია. მელაძემ კალანდარიშვილის განცხადება შეაფასა როგორც ზეწოლა, შანტაჟი და მუქარა მათი იძულების მიზნით, შეწყვიტონ გამოძიება, და სამართლებრივი დევნის დაანონსება იმ პირობებში, როცა სასამართლო თავის გადაწყვეტილებებში არ არის თავისუფალი.

ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია ცესკოს თავმჯდომარეს შეახსენებს, რომ მედიას აქვს უფლება, თანამდებობის პირებს დაუსვას ნებისმიერი შეკითხვა, რომელიც საჯარო ინტერესს ემსახურება, ხოლო თანამდებობის პირების ვალდებულებაა, ამ შეკითხვას დროულად და ამომწურავად უპასუხონ. საარჩევნო კომისიის ადმინისტრაციის თანამშრომლებსა და მმართველი პარტიის აქტიურ წევრებსა და მხარდამჭერებს შორის ნათესაური კავშირის დადგენა სწორედ ასეთ საჯარო ინტერესის საგანს წარმოადგენს, რამდენადაც მას არჩევნების ხარისხსა და შედეგებზე პირდაპირი გავლენის მოხდენა შეუძლია. ცესკოს ადმინისტრაციის თანამშრომელთა ნეიტრალურობა ცენტრალური საკითხია საარჩევნო პროცესის სანდოობის შესაფასებლად.

უკვე წლებია, საჯარო სტრუქტურები და საჯარო ინფორმაცია პრაქტიკულად დახურულია დამოუკიდებელი და კრიტიკული მედიისთვის. ეს გარემოება განსაკუთრებით შემაშფოთებელია წინასაარჩევნო ფაზაში, როცა არჩევნებთან დაკავშირებული საკითხების მიმართ საჯარო ინტერესი გამორჩეულად მაღალია. ცესკოს თავმჯდომარემ და სხვა მაღალი რანგის თანამდებობის პირებმა კარგად უნდა გააცნობიერონ თავიანთი პასუხისმგებლობა საზოგადოების მიმართ, რომლის ინფორმირებისთვისაც მუშაობს დამოუკიდებელი და კრიტიკული მედია, და მედიასთან ურთიერთობისას ამ პასუხისმგებლობის და კანონის მოთხოვნების შესაბამისად და საზოგადოების საუკეთესო ინტერესებიდან გამომდინარე იმოქმედონ.

საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია, სამართლიანი არჩევნებისა და დემოკრატიის საერთაშორისო საზოგადოების (ISFED) მხარდაჭერით, ევროკავშირის დაფინანსებული პროექტის ფარგლებში, იწყებს წინა და პოსტ საარჩევნო თემატურ მედიამონიტორინგს, თვისებრივი კვლევის მეთოდით.

მედიამონიტორინგისთვის შეირჩა შემდეგი 10 ტელევიზია: საზოგადოებრივი მაუწყებელი, აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებელი, იმედი, მთავარი არხი, რუსთავი2, პოსტვ. ფორმულა, ტვ პირველი, პალიტრა ნიუსი და კავკასია,  და შემდეგი 8 ონლაინ მედიასაშუალება: interpressnews.ge, radiotavisupleba.ge, primetime.ge, tabula.ge, netgazeti.ge, sputnik-georgia.com, publika.ge  და news.on.ge.

სამთვიანი მონიტორინგი მოიცავს, ტელევიზიების შემთხვევაში, 2024 წლის 27 აგვიტოდან 26 ნოემბრის ჩათვლით პერიოდში პრაიმთაიმში გადაცემულ ახალ ამბებსა და ტოკშოუს ფორმატის გადაცემებს, ხოლო ონლაინ მედიასაშუალების შემთხვევაში ამავე პერიოდში მათ ვებ-საიტებზე გამოქვეყნებულ იმ სარედაქციო მასალებს, რომლებშიც ფიგურირებენ მონიტორინგის სუბიექტები - პოლიტიკური პარტიების წარმომადგენლები, თანამდებობის პირები, პარლამენტის წევრები და ადგილობრივი ხელისუფლების წარმომადგენლები. 

მონიტორინგის ინტერესის საგანი იქნება ის, თუ რამდენად იცავენ მედიასაშუალებები ეთიკურ და პროფესიულ სტანდარტებს საარჩევნო თემატიკის გაშუქების დროს და რამდენად ხარისხიანია ის მედიაპროდუქტი, რომელსაც ისინი აწვდიან აუდიტორიას. მედიაპროდუქტები შეფასდება ისეთი კრიტერიუმების მიხედვით, როგორიცაა ბალანსი, მიუკერძოებლობა, ჟურნალისტის/გადაცემის წამყვანის მიერ გამოყენებული ენა, სიზუსტე, ფაქტებზე დაფუძნებული გაშუქება და ფაქტების დროული გაშუქება. ქარტია დააკვირდება, ხომ არ ტოვებს რომელიმე მედიასაშუალება მნიშვნელოვან ახალ ამბავს ან ინფორმაციას, და ხომ არ ცდილობს ის აუდიტორიის მანიპულირებას სხვადასხვა ხერხის გამოყენებით. ქარტია ყურადღებას მივაქცევს იმასაც, თუ როგორ მგრძნობელობას იჩენს ესა თუ ის მედიასაშუალება გენდერული საკითხების გაშუქებისას. 

ქარტია მიგნებებს როგორც წინასაარჩევნო, ისე პოსტსაარჩევნო გაშუქებასთან დაკავშირებით საზოგადოებას გააცნობს საჯარო პრეზენტაციებზე და გამოაქვეყნებს ანგარიშის სახით, ქართულ და ინგლისურ ენებზე. 

ინფორმაცია ქარტიის მიერ წინა წლებში განხორციელებული მედიამონიტორინგის პროექტების შესახებ და ანგარიშები ხელმისაწვდომია ორგანიზაციის ვებგვერდიდან: მედიამონიტორინგი (qartia.ge) 

2024 წლის 14 აგვისტოს ჩატარდა საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის წევრთა რიგგარეშე კრება. კრებამ ერთხმად გაიზიარა ქარტიის საბჭოს მიერ 8 აგვისტოს სხდომაზე ერთხმად მიღებული გადაწყვეტილება, ორგანიზაცია არ დაემორჩილოს  „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ საქართველოს კანონის მოთხოვნას „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციათა რეესტრში“ რეგისტრაციის შესახებ და თავისი უფლებების დასაცავად სამართლებრივი ბრძოლა განაგრძოს.

საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიას მიაჩნია, რომ საქართველოს კანონი „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ შეუთავსებელია დემოკრატიული, სამართლებრივი და სოციალური კეთილდღეობის სახელმწიფოს პრინციპებთან, რომლის აშენებასაც ცდილობს საქართველო დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდგომ, და ეწინააღმდეგება გამოხატვის თავისუფლებას, გაერთიანების თავისუფლებას, თანასწორი მოპყრობის უფლებას და სხვა ფუნდამენტურ უფლებებს, გარანტირებულს საქართველოს კონსტიტუციით და ადამიანის უფლებების ევროპული კონვენციით.

 ეს კანონი შეუძლებელს ხდის საქართველოს ინტეგრაციას  ევრო-ატლანტიკურ სტრუქტურებში, ანადგურებს საქართველოს საერთაშორისო რეპუტაციასა და ევროპულ მომავალს, ანგრევს საქართველოს ეკონომიკას და საფრთხეს უქმნის ქვეყანაში სამოქალაქო წესრიგსა და მშვიდობას.

საქართველოს კანონი „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ უცხოური ძალის ინტერესების გატარებად აცხადებს იმ საქმიანობას, რასაც საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია ახორციელებს დაარსების დღიდან, პროფესიული და ეთიკური სტანდარტების დაცვისა და თვითრეგულირების მექანიზმების შექმნის გზით მედიის საზოგადოებრივი პასუხისმგებლობის ასამაღლებლად, და ახდენს ორგანიზაციის სტიგმატიზებასა და დისკრიმინაციას.

რეგისტრაცია „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციათა რეესტრში“ დამაზიანებელი და შეუთავსებელია საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის მისიასთან, მიზნებთან და პრინციპებთან.

შაბათს, 3 აგვისტოს, თბილისში პოლიციამ დააკავა აფგან სადიგოვი, დამოუკიდებელი აზერბაიჯანული მედიაპორტალის Azel.Tv-ს მთავარ რედაქტორი, აზერბაიჯანში მისი შემდგომი ექსტრადირების მიზნით. შსს-ს განცხადების თანახმად, ჟურნალისტი მუქარისა და გამოძალვის ფაქტებთან დაკავშირებით იძებნებოდა.

აფგან სადიგოვი საქართველოში ცოლთან და ორ არასრულწლოვან შვილთან ერთად 2023 წლის ბოლოდან ცხოვრობს. ის, წლების განმავლობაში, აზერბაიჯანში მაღალჩინოსნების კორუფციულ საქმიანობას აშუქებდა, რის გამოც დევნის ობიექტი არაერთხელ გახდა.

ჟურნალისტი აზერბაიჯანში პროფესიული საქმიანობის გამო ორჯერ დააპატიმრეს. პირველად 2016 წელს, ხოლო შემდგომ 2020 წელს, როდესაც შვიდი წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯეს. მოგვიანებით, უზენაესმა სასამართლომ სადიგოვს პატიმრობის ვადა 4 წლამდე შეუმცირა. თითქმის ორწლიანი პატიმრობის შემდეგ ჟურნალისტი ამნისტიის საფუძველზე გათავისუფლდა.

აფგან სადოგოვი საპატიმროში ყოფნისას თვეების განმავლობაში შიმშილობდა, რამაც მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობა გააუარესა. გათავისუფლების შემდეგ ჟურნალისტი საქართველოში მკურნალობდა.

23 ივლისს, რადიო თავისუფლება, აფგან სადიგოვის მონათხრობზე დაყრდნობით წერდა, რომ 18 ივლისს, ჟურნალისტს, რომელიც თურქეთის გავლით მესამე ქვეყანაში მიემგზავრებოდა, საქართველოს დატოვების უფლება არ მისცეს. აფგან სადიგოვს სიტყვიერად განუმარტეს, რომ მას მხოლოდ აზერბაიჯანის მიმართულებით შეეძლო გამგზავრება.

აფგან სადიგოვი თავს ყოფილ პოლიტპატიმრად მიიჩნევს და ფიქრობს, რომ პროფესიული საქმიანობის გამო ახლაც იდევნება. ბოლო პერიოდში ჟურნალისტი და მისი ოჯახი საქართველოში თავს უსაფრთხოდ აღარ გრძნობდნენ. სადიგოვი შიშობდა, რომ აზერბაიჯანის ხელისუფლება საქართველოს ხელისუფლებას მის გადაცემას მოსთხოვდა.

აზერბაიჯანში იდევნებიან ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილი ჟურნალისტები და აქტივისტები. ბევრ მათგანს ქვეყნის დატოვება მოუწია. ზოგიერთმა თავი საქართველოს შეაფარა.

ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია საქართველოს ხელისუფლებას და შინაგან საქმეთა სამინისტროს მოუწოდებს, ჟურნალისტი აზერბაიჯანს არ გადასცეს და ამით მისთვის პროფესიული საქმიანობის შეზღუდვას ხელი არ შეუწყოს.

ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია საქართველოში პროფესიული თემის წარმომადგენლებს მოუწოდებს, სოლიდარობა გამოიჩინონ აზერბაიჯანელი ჟურნალისტის მიმართ, ინტენსიურად გააშუქონ მომხდარი შემთხვევა და ხელისუფლებას მოსთხოვონ პასუხი ყველა იმ კითხვაზე, რაც ამ დაკავების ირგვლივ არსებობს.

აღსანიშნავია, რომ ეს, თბილისში, აზერბაიჯანის ხელისუფლებისადმი კრიტიკულად განწყობილი ჟურნალისტის დაკავების პირველი შემთხვევა არ არის. 2017 წლის 29 მაისს, თბილისიდან გაუჩინარდა და მეორე დღეს ბაქოს ციხეში აღმოჩნდა აფგან მუხთარლი.  საერთაშორისო უფლებადამცველმა ორგანიზაციამ, Aminesty International-მა, მაშინ თქვა, რომ აზერბაიჯანელი ჟურნალისტი წამებისა და არასათანადო მოპყრობის რისკის ქვეშ იმყოფებოდა. მუხთარლის 2018 წლის იანვარში საზღვრის უკანონო კვეთისა და დიდი რაოდენობით უცხოული ვალუტის გადატანისთვის ექვსწლიანი პატიმრობა მიუსაჯეს. იგი აზერბაიჯანის ციხიდან 2020 წლის მარტში გაათავისუფლეს. 2021 წელს  მუხთარლიმ განაცხადა, რომ მისი გატაცების შესახებ ბიძინა ივანიშვილმა და საქართველის მაშინდელმა პრემიერ-მინისტრმა, გიორგი კვირიკაშვილმა იცოდნენ. 

ტვ მონიტორინგის ცნობით, დღეს, 25 ივლისს, ამ რეგიონული ტელეკომპანიის ჟურნალისტებს ბექა პირველსა და შოთა სადაღაშვილს დიდუბის ავტოსადგურში თავს დაესხნენ პირები, რომელთაც მგზავრებში ტვ მონიტორინგის ეთერში 23 ივლისს გასული კრიტიკული რეპორტაჟის ავტორები ამოიცნეს. რეპორტაჟში გორი თბილისისა და თბილისი-გორის მიმართულებით მოძრავ მიკროავტობუსებში არსებული მძიმე ვითარება იყო აღწერილი. თავდამსხმელებმა ჟურნალისტებს მგზავრობის საშუალება არ მისცეს და თავიდან სიტყვიერად, ხოლო შემდგომ ფიზიკურადაც დაუპირისპირდნენ. ბექა პირველს მიღებული აქვს მრავლობითი დაზიანებები, მათ შორის თავის არეში, ხოლო შოთა სადაღაშვილს ხელი აქვს ნაღრძობი. ბექა პირველს ჰოსპიტალიზაციაც დასჭირდა. ის „მთავარი არხისთვის“ მიცემულ ინტერვიუში ამბობს, რომ თავს ცუდად გრძნობს და ფეხზე დამოუკიდებლად ვერ დგება. ბექა პირველმა დაპირისპირების ამსახველი მოკლე ვიდეოს გადაღება შეძლო, სანამ მასზე ფიზიკურად იძალადებდნენ. ამ ვიდეოს დახმარებით საგამოძიებო სამსახურებს მოძალადეთა იდენტიფიცირება არ უნდა გაუჭირდეთ.

შოთა სადაღაშვილი იმყოფებოდა გასაუბრებაზე დიდუბის რაიონის პოლიციაში, საიდანაც ის სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურში გადაამისამართეს. „მთავარი არხის“ ცნობით, ამ უწყებას დაწყებული აქვს გამოძიება რამდენიმე დღის წინ, გორში მომხდარ ინციდენტზე, რომლის დროსაც ამავე რეპორტაჟზე მომუშავე ბექა პირველსა და  შოთიკო სადაღაშვილს სიტყვიერი და ფიზიკური შეურაცხყოფა მიაყენეს.

„მედიაჩეკერს“ სპეციალურმა საგამოძიებო სამსახურმა დაუდასტურა, რომ მათ ინციდენტის მონაწილე ორივე მხარე უწყებაში გასასაუბრებლად დაიბარეს.

ქარტია საზოგადოებას და თანამდებობის პირებს შეახსენებს, რომ ჟურნალისტიკის დანიშნულება მოვლენების კრიტიკული თვალით შეფასება და მანკიერებების დღის სინათლეზე გამოტანაა. დემოკრატიულ საზოგადოებაში დაუშვებელია ჟურნალისტების დევნა და მათზე ანგარიშსწორება ჟურნალისტურ  ნამუშევრებში გამოთქმული კრიტიკული შეფასებების გამო. ჟურნალისტებისთვის პროფესიულ საქმიანობაში ხელის შეშლა საქართველოს კანონმდებლობით სისხლის სამართლის კოდექსით დასჯად ქმედებას წარმოადგენს.

ქარტია სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს ინცინდენტის სასწრაფოდ გამოძიებისაკენ მოუწოდებს.

დღეს, 25 ივლისს, მათთვის უცნობი ოთხამდე პირი თავს დაესხა სოფელ სუფსაში მყოფ “მთავარი არხის" გადამღებ ჯგუფს - ჟურნალისტ ლადო მენაბდეს და ოპერატორ მანუჩარ მჟავანაძეს. ლადო მენაბდის თქმით, თავდასხმას წინ უძღოდა სიტყვიერი შეურაცხყოფა ჯერ „მთავარი არხის“, ხოლო შემდეგ უკვე გადამღები ჯგუფის მისამართით. თავდამსხმელებმა დააზიანეს ტელეკომპანიის კუთვნილი ტექნიკა. დაზარალებულებმა ადგილზე სასწრაფო დახმარების ეკიპაჟი გამოიძახეს. ლადო მენაბდეს სამედიცინო დახმარება დასჭირდა.

ჟურნალისტებს საქართველოში ისეთ გარემოში უწევთ მუშაობა, სადაც მათ მიმართ ძალადობა წახალისებულია თვით ქვეყნის უმაღლესი ხელისუფლების წარმომადგენლების მიერ. ჟურნალისტების მიმართ ჩადენილი ათეულობით დანაშაული დღემდე გამოუძიებელია და არც მოძალადეები და ძალადობის ორგანიზატორები დასჯილან სათანადოდ.

„მედიაჩეკერის“ ინფორმაციით, სპეციალურმა საგამოძიებო სამსახურმა უკვე დაიწყო გამოძიება ჟურნალისტურ საქმიანობაში უკანონოდ ხელის შეშლის ფაქტზე (სისხლის სამართლის კოდექსის 154-ე მუხლი) და ინცინდენტში მონაწილე ორივე მხარე უწყების ბათუმის ოფისში დაიბარა.

ლადო მენაბდის ინფორმაციით, ის პოლიციაშიც იმყოფებოდა გასაუბრებაზე.

ქარტია გმობს გახშირებულ ძალადობრივ ქმედებებს ჟურნალისტთა მიმართ და სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს ამ კონკრეტული ინცინდენტის სწრაფად და ეფექტურად გამოძიებისკენ მოუწოდებს.

ტელეწამყვანმა ინგა გრიგოლიამ 17 ივლისს ფეისბუქ პოსტი გამოაქვეყნა, რომლითაც საზოგადოებას ამცნო, რომ კაცი, რომელიც მას ფიზიკური ლიკვიდაციით ემუქრებოდა და მისი ოჯახის წევრებისთვისაც - შვილისა და მშობლებისთვის, საფრთხეს წარმოადგენდა, რამდენიმეწლიანი პაუზის შემდეგ, ისევ დაუკავშირდა და მასზე ფსიქოლოგიური ტერორის განხორციელება განაგრძო.

 ტელეწამყვანი ვარაუდობს, რომ კაცის ქმედებები მართულია და მისთვის პროფესიულ საქმიანობაში ხელშეშლას ისახავს მიზნად. ტელეწამყვანის თქმით, მძიმე კრიმინალური წარსულის მქონე კაცი კრიზისულ სიტუაციებში აქტიურდება. ახლაც, მისი აქტიურობა საეჭვოდ დაემთხვა წინასაარჩევნო პერიოდს.

 წარსულში ინგა გრიგოლიას ამ მოძალადისაგან თავის დასაცავად პოლიციის დახმარება დასჭირდა. კაცი დააკავეს და ის რამდენიმე წლის განმავლობაში საზოგადოებისგან იზოლირებული იყო.

 თავის პოსტში ტელეწამყვანი შესაძლო სავალალო შედეგებზე პასუხისმგებლობას შინაგან საქმეთა მინისტრს და სხვა სტრუქტურებს აკისრებს და მათ უყურადღებობის გამო საყვედურობს.

 სახელმწიფო უწყებები კარგად უნდა აცნობიერებდნენ იმ საფრთხეებს, რომელიც საქართველოში საჯარო სივრცეში აქტიურ ქალებს, მათ შორის, ჟურნალისტებს, ემუქრება. ისინი ხშირად ხდებიან სიძულვილის სამიზნე აქედან გამომდინარე ყველა ნეგატიური შედეგით. სახელმწიფო უწყებებმა, მათ შორის, საპოლიციო ძალებმა და საგამოძიებო ორგანოებმა, ყველაფერი უნდა გააკეთონ ამგვარი შემთხვევების თავიდან ასაცილებლად, მოძალადეების დროულად გამოსავლენად და მთელი სიმკაცრით დასასჯელად. ყველა ქალს უნდა ჰქონდეს უსაფრთხო გარემო საცხოვრებლად და პროფესიული რეალიზაციისთვის და მათთვის ამ გარემოს უზრუნველყოფა სახელმწიფოს პირდაპირი მოვალეობაა.

 საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია სოლიდარობას უცხადებს ინგა გრიგოლიას და გენერალურ პროკურატურას, შინაგან საქმეთა სამინისტროს და სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს სწრაფად და ეფექტურად მოქმედებისაკენ მოუწოდებს.

პარლამენტი განაგრძობს მისი თავმჯდომარის მიერ გასული წლის თებერვალში დამტკიცებული  „საქართველოს პარლამენტში მასობრივი ინფორმაციის საშუალებათა წარმომადგენლების აკრედიტაციის წესის“ გამოყენებას სადამსჯელო ინსტრუმენტად, კრიტიკული მედიის წინააღმდეგ.

რუსული კანონის დამტკიცების შემდგომ პარლამენტმა რეპრესიული მექანიზმი ახალი შემართებით აამოქმედა.

ბოლო რამდენიმე დღის განმავლობაში საკანონმდებლო ორგანომ აკრედიტაცია შეუჩერა კრიტიკული ტელემედიების - "მთავარი არხის", "ფორმულასა" და "ტვ პირველის" - სამ ჟურნალისტს.

„ტვ პირველის“ ჟურნალისტს, ნატა ქაჯაიას, აკრედიტაცია ერთი თვით „ხალხის“ ძალის დეპუტატის, სოზარ სუბარის, მიმართვის საფუძველზე, 3 ივნისს, შეუჩერდა. 

„ქართული ოცნების“ დეპუტატის, ნინო წილოსანის მოთხოვნით, 3 ივნისსავე, პარლამენტში მუშაობა ერთი თვით აეკრძალა ტელეკომპანია პირველის ჟურნალისტს ნინი ბალანჩივაძეს. ამავე დეპუტატის მოთხოვნით, 4 ივნისს აკრედიტაცია 6 თვით შეუჩერდა ტელეკომპანია „ფორმულას“ ჟურნალისტს სოფო გოზალიშვილს, რომელსაც სანქცია განმეორებით დაეკისრა.

21 მაისს აკრედიტაცია ერთი თვით შეუჩერდა "ტვ პირველის" ჟურნალისტს, მაკა ჩიხლაძეს, „ხალხის ძალის" დეპუტატის, გურამ მაჭარაშვილის მოთხოვნით, რომელიც ჟურნალისტს ინტერვიუზე ჯერ დასთანხმდა, ხოლო მოგვიანებით, მხოლოდ იმის გამო, რომ კითხვა არ მოეწონა, მისი შეწყვეტა მოითხოვა.

საგულისხმოა, რომ ოთხივე ჟურნალისტისთვის პარლამენტის აპარატიდან გაგზავნილ წერილში სანქციის მიზეზად სტანდარტულად მითითებულია შემდეგი: „პარლამენტის წევრის მიერ ინტერვიუს ჩაწერაზე უარის თქმისა, თქვენ კვლავ აგრძელებდით ინტერვიუს ჩაწერის მცდელობას და არ შეწყვიტეთ ვიდეოჩაწერა“. 

მედიასაშუალებები ეჭვობენ, რომ პარლამენტის აპარატი გადაწყვეტილებას ჟურნალისტების დასანქცირების თაობაზე მხოლოდ დეპუტატების დასმენის საფუძველზე, საქმის არსებითად განხილვის გარეშე იღებს. ჟურნალისტებს არ აქვთ შესაძლებლობა, აპარატის გადაწყვეტილება სააპელაციო ორგანოში გაასაჩივრონ.

მედიამ და სამოქალაქო საზოგადოებამ დადგენილების მიღებისთანავე გამოთქვა ეჭვი მისი დეკლარირებული მიზნის მიმართ, მოეწესრიგებინა ურთიერთობა პარლამენტის წევრებსა და ჟურნალისტებს შორის. პრაქტიკამ ეს ეჭვი დაადასტურა. პარლამენტი დადგენილებას იყენებს ბოროტად - თვითცენზურის დასანერგად, ჟურნალისტების დასაშინებლად და საპარლამენტო პროცესებისაგან მათი იზოლირებისთვის.

იმის გამო, რომ აკრედიტაცია ჟურნალისტებს სახელობითად ეძლევათ, მედიასაშუალებები ვერ ახერხებენ სანქცირებული ჟურნალისტების ჩანაცვლებას სხვა თანამშრომლებით. შედეგად, მათ ერთიდან ექვს თვემდე პერიოდის განმავლობაში არ ეძლევათ საშუალება, ინფორმაცია საკანონმდებლო ორგანოში საკანონმდებლო პროცესებში ჩართული პირველწყაროსგან მიიღონ.

ქარტიასთან ჟურნალისტები ამბობენ, რომ დადგენილების მიღების შემდეგ პარლამენტში მათ  მიმართ დამოკიდებულება და მათი სამუშაო პირობები მნიშვნელოვნად გაუარესდა.

პარლამენტი იმის ნაცვლად, რომ სხვა უწყებებს ღიაობისა და გამჭვირვალობის მაგალითს აძლევდეს, ყველა გზას მიმართავს დამოუკიდებელი და კრიტიკული მედიასაშუალებებისთვის კრიტიკული შეკითხვების დასმის შესაძლებლობის წასართმევად.

პარლამენტის წევრებს მმართველი პარტიიდან და მათთან აფილირებული პოლიტიკური ძალებიდან არ ესმით თავიანთი მანდატის არსი. მათი მთელი ძალისხმევა მიმართულია კრიტიკულ მედიასთან კონტაქტის შემცირებაზე.

დადგენილება, რომლის აღსრულებაში განსაკუთრებული  მონდომებითა და ხალისით არიან ჩართული მმართველი პარტიის ცალკეული, ოდიოზური ქცევით გამორჩეული დეპუტატები, საზოგადოებას აკარგვინებს წვდომას პარლამენტში მიმდინარე საკანონმდებლო პროცესებზე, რის მიმართაც მოქალაქეებს აქვთ ლეგიტიმური ინტერესი.

ქარტია მოუწოდებს პარლამენტის თავმჯდომარეს, უარი თქვა დადგენილების  ჟურნალისტებზე შურისძიების ინსტრუმენტად გამოყენებაზე. ქარტია მოუწოდებს პარლამენტის ეთიკის საბჭოს, იმსჯელოს პარლამენტის იმ წევრების ქცევაზე, რომლებიც რეგულარულად ავლენენ აგრესიას ჟურნალისტების მიმართ. ქარტია მოუწოდებს სახალხო დამცველს, რეაგირება მოახდინოს ამ მავნე პრაქტიკაზე, რომელიც ზღუდავს კრიტიკული მედიასაშუალებების თავისუფლებას და მათ მრავალათასიან აუდიტორიას ტოვებს ინფორმაციის გარეშე საკანონმდებლო ორგანოს საქმიანობის შესახებ.

საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია მოუწოდებს გენერალურ პროკურატურას და სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს, სწრაფად და ეფექტურად გამოიძიონ ონლაინგამოცემა „ტაბულას“ რედაქტორზე, გიორგი ბადრიძეზე განხორციელებული თავდასხმის, მისთვის პროფესიული საქმიანობის შესრულებაში უკანონოდ ხელის შეშლის და დაშინების ფაქტები.

„ტაბულას“ რედაქტორის და მისი ადვოკატის ინფორმაციით, 16 აპრილს, რუსული კანონის საწინააღმდეგო აქციის გაშუქებისას, გიორგი ბადრიძეს თავს დაესხა შინაგან საქმეთა სამინისტროს სპეციალური დანიშნულების რაზმის რამდენიმე წევრი. მათ ჟურნალისტს სცემეს და დაუზიანეს ჯანმრთელობა, რასაც სპეციალური საგამოძიებო სამსახური იძიებს.

3 მაისს, კვლავ რუსული კანონის საწინააღმდეგო აქციის გაშუქებისას, როცა გიორგი ბადრიძე აქციის მონაწილეთა დაკავებისა და დარბევის პროცესს იღებდა, ჟურნალისტი პოლიციამ დააკავა. 3-4 საათის განმავლობაში მას თავისუფლება შეზღუდული ჰქონდა, რის შემდეგაც ხელწერილით გაათავისუფლეს. 13 დღის განმავლობაში, სასამართლოში საქმის წარდგენამდე, მისთვის არავის განუმარტავს თუ რა გახდა ადმინისტრაციული წესით დაკავების მიზეზი. ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ოქმი მას მხოლოდ 16 მაისს გააცნეს. შსს „ტაბულას“ რედაქტორს წვრილმან ხულიგნობას და პოლიციელის კანონიერი მოთხოვნისადმი დაუმორჩილებლობას ედავება.

16 მაისს, 23:40 საათზე სახლისკენ მიმავალ გიორგი ბადრიძე მისთვის უცნობი პირი დახვდა და ფიზიკური დაზიანება მიაყენა.

ჟურნალისტები, რომლებიც რუსული კანონის საწინააღმდეგო აქციებს აშუქებენ და ძალის გადამეტების, ადამიანის უფლებების დარღვევის ფაქტებს აფიქსირებენ, თავიანთი პროფესიული საქმიანობის გამო სისტემატურად ხდებიან საპოლიციო ძალების და ხელისუფლების მიერ წახალისებული ძალადობრივი ჯუფების სამიზნე.

ამ განცხადების გამოქვეყნების დროისათვის სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურში გამოკითხვაზე იმყოფება საბა სორდია, გამოცემა „ინდიგოს“ ჟურნალისტი, რომელსაც გუშინ, 14 მაისს, საქართველოს პარლამენტთან რუსული კანონის საწინააღმდეგი აქციის გაშუქებისას, შსს-ს წარმომადგენელმა მცირე ზომის კამერა წაართვა და პროფესიული საქმიანობის განხორციელებაში ხელი შეუშალა. 

ჟურნალისტის ინფორმაციით, აქციის დარბევამდე ის პარლამენტის შიდა  ტერიტორიაზე სპეცრაზმელების გადაადგილებას გარე სივრციდან იღებდა. ამ დროს მას საკანონმდებლო ორგანოს ეზოში მყოფი შსს-ის ერთ-ერთი თანამშრომელი მიუახლოვდა და კამერა წაართვა. საბა სორდიამ შსს-ს თანამშრომელს აუხსნა, რომ ის ჟურნალისტი იყო და პროფესიულ მოვალეობას ასრულებდა, თუმცა უშედეგოდ. კამერის წართმევის მომენტი ჩაწერილია, თუმცა ჟურნალისტი შიშობს, რომ ამ ჩანაწერს შსს-ს თანამშრომლები წაშლიან. 

საბა სორდიას თქმით, ის მაშინვე დაუკავშირდა შინაგან საქმეთა სამინისტროს პრესსამსახურს, გენერალურ ინსპექციას და საზოგადოებრივი უსაფრთხოების მართვის ცენტრს, თუმცა „ინდიგოსთვის“ კამერა ამ დრომდე არ დაუბრუნებიათ. 

“ინტერპრესნიუსის” ფოტოჟურნალისტს გიორგი ჟამერაშვილს შსს-ს წარმომადგენელმა ფეხის არეში ხელკეტი მაშინ ჩაარტყა, როცა ის იღებდა, თუ როგორ ატოვებინებდა პოლიცია აქციის მონაწილეებს პარლამენტის მიმდებარე ტერიტორიას იძულებით. 

რუსული კანონის საწინააღმდეგო აქციების გაშუქება ჟურნალისტებს ძალადობრივ გარემოში უწევთ. საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია გმობს ჟურნალისტებზე ძალადობის შემთხვევებს, პროკურატურას და სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს სწრაფი და ეფექტიანი რეაგირებისკენ მოუწოდებს, შინაგან საქმეთა სამინისტროს თანამშრომლებს კი შეახსენებს, რომ ჟურნალისტებისთვის პროფესიული მოვალეობის შესრულებაში ხელშეშლა დანაშაულია. 

ძალოვანი უწყებების წარმომადგენლებმა რუსული კანონის საწინააღმდეგო აქციების გაშუქებისას პროფესიული მოვალეობის შესრულებაში ხელი შეუშალეს 22 ჟურნალისტს. მათ ნაწილზე ფიზიკურად იძალადეს, ნაწილს სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენეს, ხოლო დანარჩენები სპეციალური საშუალებების გამოყენებით დააზიანეს.