30.06.2023

გავრცელებული ინფორმაციის თანახმად, კასპში, ქართული ოცნების მხარდამჭერებმა მთავარი არხის ჟურნალისტს, გიორგი ახალკაცს პირდაპირ ეთერში სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენეს. 

საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია მოუწოდებს შესაბამის უწყებებს, გააცნობიერონ თავიანთი ვალდებულება და უზრუნველყონ მედიასაშუალებებისთვის უსაფრთხო სამუშაო გარემო.

ქარტიას არაერთხელ განუცხადებია, რომ ბოლო პერიოდში ჟურნალისტებზე გახშირებული თავდასხმების გამომწვევი ფაქტორები მედიის წარმომადგენლების მიმართ ჩადენილი დანაშაულების გაჭიანურებული და გამოუძიებელი საქმეებია. ასევე, თავდასხმები გამოწვეულია მმართველი პარტიის წარმომდგენლების აგრესიული დამოკიდებულებით ჟურნალისტების მიმართ.

30.06.2023
გავრცელებული ინფორმაციით, 2023 წლის 30 ივნისს, „ქართული ოცნების” დეპუტატმა, ლევან მგალობლიშვილმა TV პირველის ჟურნალისტ ნანუკა ქაჯაიას სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენა. მოგვიანებით, დეპუტატმა უარყო, რომ ჟურნალისტს აგინა. 
 
აღსანიშნავია, რომ ეს არ არის პირველი შემთხვევა, როდესაც მმართველი პარტიის წარმომადგენლები ქალ ჟურნალისტებს თავს ესხმიან. 
 
საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიას არაერთხელ განუცხადებია, რომ მედიაზე თავდასხმის გახშირებული ფაქტების გამომწვევი ერთ-ერთი ფაქტორი სწორედ მმართველი პარტიის  წარმომადგენლების მხრიდან მედიასთან მსგავსი დამოკიდებულებაა.
 
საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია მოუწოდებს პარლამენტის ეთიკის საბჭოს, შეისწავლოს აღნიშნული ფაქტი და მოახდინოს შესაბამისი რეაგირება. 
 
30.06.2023
მედიით  გავრცელებული ინფორმაციის თანახმად, 29 ივნისს, კომიტეტის სხდომაზე, სადაც კინემატოგრაფისტებმა საპროტესტო პერფორმანსი გამართეს, მედიის წარმომადგენლები არ დაუშვეს. შედეგად, მათ არ მიეცათ შესაძლებლობა, გადაეღოთ პროტესტის ამსახველი მასალა.
 
ეს არ არის პირველი შემთხვევა, როცა აკრედიტებული ჟურნალისტები პარლამენტში თავიანთი მოვალეობების შესრულებისას დაუსაბუთებელ დაბრკოლებებს აწყდებიან. მედიის ადვოკატირების კოალიცია მიიჩნევს რომ ეს საგანგაშო ინციდენტი სერიოზულ შეშფოთებას იწვევს  საკანონმდებლო ორგანოში გამჭვირვალობასა და დემოკრატიულ ღირებულებებთან დაკავშირებით. სამწუხაროა, რომ საქართველოს პარლამენტი გახდა ქვეყანაში მედიის შეზღუდვის ერთ-ერთი სიმბოლო.  
 
მსგავს კრიტიკულ პროცესებზე მედიის ხელმისაწვდომობის შეზღუდვით, პარლამენტი ზღუდავს საზოგადოების კონტროლს, ხელს უშლის მოსახლეობას ინფორმირებულობას და ართმევს შესაძლებლობას ჩაერთოს  დემოკრატიულ პროცესში.
 
მედიის ადვოკატირების კოალიცია მოუწოდებს საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარეს, ბატონ შალვა პაპუაშვილს, უზრუნველყოს სათანადო სამუშაო პირობები მედიის წარმომადგენლებისთვის. საქართველოს პარლამენტი ვალდებულია პატივი სცეს პრესის თავისუფლებას, რომელიც აღიარებულია ეროვნული და საერთაშორისო კანონებით.
29.06.2023
მედიის ადვოკატირების კოალიცია ეხმიანება მმართველი პარტიის მიერ შემოთავაზებულ ცვლილებებს “მაუწყებლობის შესახებ” კანონში, რომელიც ბევრ სადაო მუხლთან ერთად აჭარის ტელევიზიის მრჩეველთა საბჭოს გაუქმებას ითვალისწინებს. აღნიშნული კანონპროექტი ცალსახად ეწინააღმდეგება საზოგადოებრივი მაუწყებლის ფუნდამენტურ პრინციპებს, გამოუსწორებელ ზიანს აყენებს ქვეყანაში საზოგადოებრივი მაუწყებლის არსებულ მოდელს და სამეურვეო საბჭოს თავმჯდომარის ვასილ მაღლაფერიძის ძალაუფლების განმტკიცებას ემსახურება. 
 
მმართველი პარტიის მიერ რამდენიმე კვირის წინ საჯარო დისკუსიისა და ყოველგვარი დასაბუთების გარეშე ინიცირებული იყო კანონპროექტი, რომლის მიხედვითაც, მათ შორის, სამეურვეო საბჭოს წევრთა რაოდენობა იზრდებოდა 9-დან 11-მდე, უქმდებოდა სამეურვეო საბჭოს წევრად ერთ ვადაზე მეტი ხნით არჩევის აკრძალვა, იზრდებოდა სამეურვეო საბჭოს თავმჯდომარისა და მოადგილის უფლებამოსილების ვადები და ა.შ. აღნიშნული კანონპროექტი კრიტიკულად იყო შეფასებული მედიისა და სამოქალაქო სექტორის მიერ, ვინაიდან ის არ პასუხობდა საზოგადოებრივი მაუწყებლის წინაშე დღეს არსებულ გამოწვევებს და აგრძელებდა ხელისუფლების მიერ საზოგადოებრივი მაუწყებლის მიტაცების პროცესს. ნაცვლად იმისა, რომ არსებული კანონპროექტი გაეწვია, “ქართულმა ოცნებამ” კანონპროექტში დამატებითი ცვლილებები შეიტანა, რომლის მიხედვით აჭარის ტელევიზიის მრჩეველთა საბჭო უქმდება და მის კომპეტენციებს საზოგადოებრივი მაუწყებლის სამეურვეო საბჭო ითავსებს.  სამეურვეო საბჭოს წევრების რაოდენობა 9 დან 11-მდე იზრდება, და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლეს საბჭოს ერთის ნაცვლად სამი კანდიდატის დასახელების უფლებამოსილება ენიჭება. 
 
აჭარის ტელევიზიის შექმნა თავის დროზე მნიშვნელოვან პროგრესულ ნაბიჯად იქნა მიჩნეული და დადებითად შეფასდა ადგილობრივი და საერთაშორისო საზოგადოების მიერ. ნათია კაპანაძის ხელმძღვანელობით ტელევიზიამ ცალსახად პროგრესი განიცადა  და ის პოლარიზებულ მედია სივრცეში მიუკერძოებელი და ობიექტური სარედაქციო პოლიტიკით გამოირჩეოდა. “ქართული ოცნებისთვის” მიუღებელი აღმოჩნდა ნეიტრალური ტელევიზიის არსებობა. ჯერ დაუსაბუთებლად გაათავისუფლეს ნათია კაპანაძე, შემდეგ კი, როცა უკვე ტელევიზიას გიორგი კოხრეიძე ხელმძღვანელობდა, დაიწყო კრიტიკული ჟურნალისტების დევნა, შევიწროება და გათავისუფლება. დღეს მმართველი პარტია უპრეცედენტოდ ამცირებს აჭარის ტელევიზიის დამოუკიდებლობის ხარისხს, აუქმებს რა ადგილობრივ მრჩეველთა საბჭოს. 
 
შემოთავაზებული კანონპროექტი ეწინააღმდეგება დემოკრატიის ძირითად ღირებულებებს და იმ პრინციპებს, რომლებზეც დაფუძნებულია საზოგადოებრივი მაუწყებლის ევროპული მოდელი. მმართველი პარტიის მფარველობით განხორციელებულმა ქმედებებმა აჭარის ტელევიზიის ჟურნალისტების დევნის კუთხით უკვე შეარყია ნდობა მედიაგარემოს მიმართ. ეს უკანასკნელი შემოთავაზებული ცვლილება მხოლოდ ამძაფრებს ამ საკითხს, კიდევ უფრო ზღუდავს მედიის მრავალფეროვნებას და აძლიერებს ხელისუფლების კონტროლს საზოგადოებისთვის ხელმისაწვდომ ინფორმაციაზე. თავისუფალი და დამოუკიდებელი საზოგადოებრივი მაუწყებელი აუცილებელია ნებისმიერი დემოკრატიის ფუნქციონირებისთვის. კონსტიტუციური ორგანიზაცია დაცული უნდა იყოს პოლიტიკური ჩარევისგან, რაც მას საშუალებას მისცემს ავტონომიურად იმოქმედოს და ემსახუროს საზოგადოებრივ ინტერესებს. 
 
მედიის ადვოკატირების კოალიცია მოუწოდებს მმართველ პარტიას გაითვალისწინოს ის პოტენციური მძიმე შედეგები, რაც ამ ცვლილებას შეიძლება მოჰყვეს, როგორც დემოკრატიის პრინციპების, ასევე საზოგადოებრივი მაუწყებლებისთვის შესაძლებლობის, სრულფასოვნად შეასრულონ თავიანთი ფუნქცია, შეზღუდვით. “ქართულმა ოცნებამ” სასწრაფოდ უნდა გაიწვიოს აღნიშნული კანონპროექტი და ამგვარი რეგრესული ინიციატივების წამოყენების ნაცვლად, გადადგას ნაბიჯები ევროკავშირის 12 რეკომენდაციის და, კონკრეტულად, მედიასთან დაკავშირებული პუნქტების შესასრულებლად.
 
29.06.2023
მედიის ადვოკატირების კოალიცია პოზიტიურად აფასებს საქართველოს პარლამენტის მიერ 28 ივნისს „მაუწყებლობის შესახებ“ კანონში ცვლილებების, რომლებიც, სხვა საკითხებთან ერთად, პასუხის უფლებას, მარეგულირებლის გადაწყვეტილების დაუყოვნებლივ აღსრულებასა და სიძულვილის ენის რეგულირებას შეეხება, პირველი მოსმენით მიღებას. მნიშვნელოვანია, რომ “მმართველმა პარტიამ” ამჯერად გაითვალისწინა როგორც ევროპის საბჭოს დამოუკიდებელი ექსპერტების, ასევე მედიისა და სამოქალაქო სექტორის წარმომადგენლების რეკომენდაციები. 
 
აუდიოვიზუალური მედიის სფეროში სიძულვილის ენის, პასუხის უფლებისა თუ კომუნიკაციების კომისიის გადაწყვეტილების დაუყოვნებლივი აღსრულების საკითხები მნიშვნელოვან გამოწვევას წარმოადგენდა. სამწუხაროდ, პარლამენტმა  2022 წლის დეკემბერში “მაუწყებლობის შესახებ” კანონში აღნიშნულ საკითხებთან დაკავშირებული ცვლილების მიღებისას მედიის და სამოქალაქო სექტორის ლეგიტიმური მოსაზრებები არ გაითვალისწინა. 
 
ევროპის კავშირთან ასოცირების შეთანხმების საფუძველზე საქართველოს აუდიოვიზუალური მედიის მომსახურების დირექტივის იმპლემენტაციის ვალდებულება ჰქონდა აღებული, რომელიც სხვადასხვა საკითხთან ერთად სიძულვილის ენის რეგულაციას ითვალისწინებდა. სამოქალაქო და მედიის სექტორის წარმომადგენლები ემხრობოდნენ აღნიშნული საკითხის მოწესრიგებას თანარეგულაციის პრინციპების გათვალისწინებით, რაც თანხვედრაშია ევროპულ დირექტივასთან. აღნიშნულ პოზიციას იზიარებენ ევროპის საბჭოს დამოუკიდებელი ექსპერტებიც, მიიჩნევდნენ რა მას, ქვეყანაში არსებული კონტექსტის გათვალისწინებით, ეფექტურ გზად სიძულვილის ენის წინააღმდეგ საბრძოლველად. კოალიციამ და მედია საშუალებებმა ალტერნატიული კანონპროექტიც კი მოამზადეს ამ საკითხთან დაკავშირებით, რომელიც, სამწუხაროდ, მმართველმა პარტიამ გასული წლის დეკემბერში ცვლილებების მიღებისას არ გაითვალისწინა. მედიის წარმომადგენლებისთვის პრობლემური იყო ასევე მარეგულირებლის გადაწყვეტილების დაუყოვნებლივ აღსრულებისა და პასუხის უფლების საკითხებიც. ჯერ კიდევ ვენეციის კომისია კრიტიკულად აფასებდა “ელექტრონული კომუნიკაციების შესახებ” კანონში მსგავს დებულებას და პარლამენტს მისი გაუქმებისაკენ მოუწოდებდა. არსებული კანონპროექტი კი კომპრომისულ ვერსიას შეიცავს, რომელიც მნიშვნელოვნად აზღვევს იმ რისკებს, რომელიც შეიძლება პრაქტიკაში წარმოიშვას. 
 
მისასალმებელია საქართველოს პარლამენტის მიერ 28 ივნისს პირველი მოსმენით მიღებული კანონპროექტი, რომელიც მედიის, სამოქალაქო სექტორისა და ევროპის საბჭოს დამოუკიდებელი ექსპერტების მიერ შეთავაზებულ რეკომენდაციას ემყარება. აღნიშნული ცვლილება პოზიტიურ წვლილს შეიტანს ევროინტეგრაციის პროცესში. ასევე მნიშვნელოვანია, რომ კომუნიკაციების კომისიამ დაჩქარებულად, მედიისა და სამოქალაქო სექტორის სრულყოფილი ჩართულობით, მიიღოს შესაბამისი ცვლილებები მაუწყებელთა “ქცევის კოდექსში”, ეფექტური თანარეგულაციის მექანიზმის შესაქმნელად. 
27.06.2023

გავრცელებული ინფორმაციის თანახმად, ფორმულას ერთ-ერთ დამფუძნებელს, მიშა მშვილდაძეს უცნობი პირი თავს დაესხა და ფიზიკურად გაუსწორდა. 

 
საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია მოუწოდებს საგამოძიებო უწყებებს, დროულად და ეფექტიანად გამოიძიონ მიშა მშვილდაძეზე თავდასხმის ფაქტი. 

 
ქარტია კიდევ ერთხელ აცხადებს, რომ ბოლო პერიოდში მედიის წარმომადგენლებზე გახშირებული თავდასხმების გამომწვევი ფაქტორები ხელისუფლების მხრიდან მედიის წარმომადგენლების მიმართ აგრესიული რიტორიკა და დანაშაულების გაჭიანურებული და გამოუძიებელი საქმეებია.

ქარტია მიუთითებს, რომ ქვეყანაში მედიის წარმომადგენლებისთვის უსაფრთხო სამუშაო გარემოს უზრუნველყოფა ხელისუფლების პასუხისმგებლობა და ვალდებულებაა.
22.06.2023

2023 წლის 21 ივნისს, „TV მონიტორინგის“ გადამღებ ჯგუფს ჟურნალისტური საქმიანობის დროს თავს დაესხნენ. შემთხვევა გორის მუნიციპალიტეტში, კერძოდ, კლინიკა „გორმედში“ მოხდა. 

„TV მონიტორინგის“ ინფორმაციით, ჟურნალისტი და ოპერატორი ადგილზე მოქალაქეების შეტყობინების შემდეგ მივიდნენ, რომლის მიხედვით, რეგისტრატურასთან საათობით რიგში დგომა უწევთ, რაც აფერხებს სამედიცინო მომსახურებას.

„TV მონიტორინგის “გადამღები ჯგუფი ვითარების გასარკვევად კლინიკაში მივიდა, რასაც კლინიკა „გორმედის“ დაცვის თანამშრომლის მხრიდან აგრესია მოჰყვა. თანამშრომლის მხრიდან იყო ტექნიკის დაზიანების მცდელობაც. 

საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია მოუწოდებს სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს, დაინტერესდეს „TV მონიტორინგის“ წარმომადგენლების საქმით და ეფექტიანი გამოძიების პირობებში, საფუძვლიანად გამოიკვლიოს ჟურნალისტურ საქმიანობაში ხელშეშლის შემთხვევა. 

საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია მოუწოდებს შესაბამისს უწყებებს, გააცნობიერონ თავიანთი ვალდებულება და უზრუნველყონ მედიასაშუალებებისთვის უსაფრთხო სამუშაო გარემო.

ქარტიას არაერთხელ განუცხადებია, რომ ბოლო პერიოდში ჟურნალისტებზე გახშირებული თავდასხმების გამომწვევი ფაქტორები მედიის წარმომადგენლების მიმართ ჩადენილი დანაშაულების გაჭიანურებული და გამოუძიებელი საქმეებია. ასევე, თავდასხმები შეიძლება გამოიწვიოს მმართველი პარტიის წარმომდგენლების აგრესიულმა დამოკიდებულებამ ჟურნალისტების მიმართ.

20.06.2023

მედიის ადვოკატირების კოალიცია უკიდურესად კრიტიკულად აფასებს საკასაციო სასამართლოს განაჩენს ნიკა გვარამიასთან დაკავშირებით, რის შედეგადაც „მთავარი არხის” დირექტორი პატიმრობაში რჩება. ნიკა გვარამიას წინააღმდეგ მიმდინარე გამოძიება და სასამართლო პროცესი პოლიტიკურად მოტივირებულია და განაჩენი უსამართლო და დაუსაბუთებელია.

19 ივნისს საქართველოს უზენაესმა სასამართლომ ტელეკომპანია „მთავარი არხის“ გენერალური დირექტორი ნიკა გვარამია პატიმრობაში დატოვა, დაუშვებლად ცნო რა ნიკა გვარამიას ადვოკატის, ასევე კახაბერ დამენიას და პროკურატურის მიერ შეტანილი საკასაციო საჩივრები. 

მედიის ადვოკატირების კოალიცია, ადგილობრივ და საერთაშორისო ორგანიზაციებთან და სახალხო დამცველთან ერთად, გამოძიების დაწყების დღიდან ვაცხადებდით, რომ ნიკა გვარამიას წინააღმდეგ არსებული საქმე იყო პოლიტიკურად მოტივირებული და რომ ის ადამიანის ფუნდამენტური უფლებების დარღვევას წარმოადგენდა. საკასაციო სასამართლოს განაჩენი კი მხოლოდ ამ უსამართლობის დროში გახანგრძლივებას ემსახურება.

არსებულ ვითარებაში მედიის ადვოკატირების კოალიცია კიდევ ერთხელ მოუწოდებს საქართველოს პრეზიდენტს სალომე ზურაბიშვილს გადადგას ნაბიჯი  „მთავარი არხის” გენერალური დირექტორის გასათავისუფლებლად. იმ დროს, როდესაც უდანაშაულო ადამიანი გამოხატვის თავისუფლების გამო ისჯება, პრეზიდენტმა პროცესს გვერდიდან არ უნდა უყუროს. დროა, საქართველო პრეზიდენტმა აიღოს პოლიტიკური პასუხისმგებლობა, შეიწყალოს ნიკა გვარამია და ევროინტეგრაციის პროცესში პოზიტიური როლი ითამაშოს.

14.06.2023
2023 წლის 14 ივნისს საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარე შალვა პაპუაშვილმა სოციალურ ქსელებში გამოაქვეყნა ინფორმაცია მისი ბრძანების „საქართველოს პარლამენტში მასობრივი ინფორმაციის საშუალებათა წარმომადგენლების აკრედიტაციის წესის დამტკიცების თაობაზე“ შესაბამისად მედიის წარმომადგენლებისთვის აკრედიტაციის შეჩერებასთან დაკავშირებით. 

აკრედიტაციის წესების დამტკიცების შემდგომ, ქარტიამ არაერთხელ აღნიშნა, რომ იმ ფონზე, როდესაც მედიისთვის ფაქტობრივად შეუძლებელია საჯარო ინფორმაციის მიღება და მმართველი პარტიის წარმომადგენლები შერჩევითად აძლევენ ინტერვიუს მედიასაშუალებებს, მსგავსი რეგულაციები რიგი მედიასაშუალებებისთვის შეუძლებელს ხდის ინფორმაციის მოპოვებასა და საზოგადოებისთვის მიწოდებას. ამასთან, ქარტიის მხრიდან იყო მითითება აღნიშნული წესების დისკრიმინაციული მიდგომითა და სადამსჯელო ღონისძიების სახით გამოყენებასთან დაკავშირებით. 

ის ფაქტი, რომ 1-წლიანი აკრედიტაციის მქონდე მედიის 197 წარმომადგენლიდან (აკრედიტაციით მოსარგებლე პირები) მხოლოდ 9 პირს შეუჩერდა აკრედიტაცია, არ ქმნის იმის თქმის საფუძველს, რომ მიღებული წესები საფრთხეს არ წარმოადგენს დემოკრატიის ისეთ ფუნდამენტურ პრინციპებისთვის, როგორიცაა გამჭვირვალობა და საჯაროობა. 

ქვეყნები, სადაც აკრედიტაციის პრაქტიკა არსებობს, ინფორმაციის საჯაროობის მაღალი ხარისხით გამოირჩევა. მაშინ, როდესაც საქართველოში მედიის წარმომადგენლებს ფაქტობრივად არ აქვთ წვდომა საჯარო ინფორმაციაზე. 

აღსანიშნავია ის ფაქტიც, რომ აკრედიტაცია შეჩერებული პირები არიან ტელეკომპანია მთავარის, ფორმულას, TV პირველის და ონლაინ გამოცემა პუბლიკას წარმომადგენლები. აღნიშნული კი ბადებს ეჭვებს აკრედიტაციის წესების ხელისუფლებისგან დამოუკიდებელი მედიასაშუალებების სადამსჯელო ზომად გამოყენებასთან დაკავშირებით.

ქარტია კიდევ ერთხელ მოუწოდებს საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარეს, გააუქმოს მედიის აკრედიტაციის წესები.
14.06.2023
გავრცელებული ინფორმაციის თანახმად, საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზიისა და რადიოს თანამშრომელს, კობა ფარტენაძეს უცნობი პირი თავს დაესხა. შემთხვევა აჭარის რადიოსთან მოხდა.
 
ქარტია მოუწოდებს სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს, სწრაფად და ეფექტიანად შეისწავლოს კობა ფარტენაძეზე თავდასხმის ფაქტი. ამასთან, მნიშვნელოვანია დადგინდეს, ხომ არ არის თავდასხმა დაკავშირებული ჟურნალისტის პროფესიულ საქმიანობასთან. 
 
ქარტიას არაერთხელ განუცხადებია, რომ ბოლო პერიოდში ჟურნალისტებზე გახშირებული თავდასხმების გამომწვევი ფაქტორები მედიის წარმომადგენლების მიმართ ჩადენილი დანაშაულების გაჭიანურებული და გამოუძიებელი საქმეებია. ასევე, თავდასხმები შეიძლება გამოიწვიოს მმართველი პარტიის წარმომდგენლების აგრესიულმა დამოკიდებულებამ ჟურნალისტების მიმართ.